Het ontstaan van het weekblad

De eerste licentie voor Disney-strips in Europa ging naar Zweden, naar de uitgeverij Gutenberghus (tegenwoordig beter bekend als Egmont). Vervolgens zette die verschillende uitgeverijen op, eerst in Scandinavië, later ook in Duitsland. Deze uitgeverij noemden ze Ehapa, afgeleid van de oprichter van Gutenberghus, Ernst Hans Paderson.

In februari 1951 gingen ze in Nederland op zoek naar een distributeur voor twee bladen: Donald Duck en Het beste. Ze gingen eerst naar Meulenhoff, maar omdat ze vonden dat het niet bij hen hoorde, verwezen ze hen door naar De Geïllustreerde Pers, toendertijd de grootste tijdschriftenuitgeverij van Nederland. Zij vonden het echter wel wat, en zo kwam de deal rond. Op de achterpagina van de Margriet zetten ze Disney-strips, en dit sloeg aan.

Ondertussen ging Gutenberghus naar de vertegenwoordiger van Disney in Europa, de Fransman Armand Bigle, om een licentie aan te vragen. Maar Bigle vond dit maar niks, hij vond dat Gutenberghus te machtig werd. Daarom besloot hij een volledige licentie direct aan De Geïllustreerde Pers te geven. En zo verscheen in 1952 het eerste Nederlandse nummer van het vrolijke weekblad Donald Duck…

De eerste jaren

Het eerste nummer van de Donald Duck

25 oktober 1952

25 oktober 1952, de datum die voor de echte fans (van ouder dan vijftig jaar) in het geheugen staat gegrift. Op deze datum kregen alle abonnees van de Margriet in Nederland het eerste nummer van ‘Het vrolijk weekblad’ in de bus. De Geïllustreerde Pers gaf het blad samen met de Margriet uit en liet deze bezorgen door de bladenman. Ze bereikten dan ook een hele grote groep mensen, dat kon je wel zien aan de oplage van zo’n 150.000 nummers.

Dit vond niet iedereen zo prettig, dat blijkt wel uit een brief die een minister schreef aan alle scholen van Nederland. Hierin vertelt hij dat de zogenaamde ‘beeldromans’ niet gelezen zouden mogen worden, en vraagt hierbij om hun medewerking. Gelukkig maar dat niet iedereen hier aan meewerkte…

1952

Men begon het eerste nummer met het welbekende verhaal ‘Donald Duck als brandweerman’. dit verhaal werd geschreven en getekend door niet de minste, namelijk Carl Barks. Ook stond er een minder bekend verhaal in van de kleine boze wolf, van Paul Murry.

De nummers telden 24 bladzijdes en waren deels in het kleur (namelijk het hoofdverhaal, meestal van Donald Duck, en de voorpagina) en deels in het zwart-wit.

In de andere negen nummers, stuk voor stuk met topverhalen, komen verschillende andere figuren voor, zoals Guus Geluk en Katrien Duck (beide in DD 2), Oom Dagobert (DD 6) en De Zware Jongens, toen nog ‘de Brandkast-krakers’ (DD 9). Als je de originele nummers niet hebt kun je dit in de herdruk allemaal zelf lezen.

Nederlandse inbreng

‘De lelijkste voorplaat ooit’

De eerste Nederlandse inbreng was al in 1953. Maarten Boom, hij deed toen der tijd de lay-out van de Margriet, tekende de tweede voorplaat van Nederlandse bodem voor het vrolijk weekblad voor nummer 32. Dit was echter niet een zo groot succes, want deze voorplaat wordt ook wel eens ‘de lelijkste voorplaat ooit’ genoemd.

Vervolgens werd er iemand aangenomen voor dit soort dingen, namelijk Endre Lukács, een Hongaar getrouwd met een Nederlander.

De echte Nederlandse productie kwam pas in 1969 opgang met onder andere Ed van Schuijlenburg.

Meer over het weekblad

Auteur: Martijn Houwen (8 mei 2004, 15:06).

Verhaalcodes

Wat zijn verhaalcodes?

De meeste Disney-verhalen hebben een eigen code, bijvoorbeeld H 91118. Aan de code kan je zien wie de strip heeft uitgegeven, en meestal wanneer hij bedacht is. Elke uitgever heeft meestal een ander systeem. Hier komen de codes die het meeste voorkomen:

H-codes

Deze verhalen zijn in Nederland, door de Geļllustreerde Pers, Oberon, VNU of Sanoma, uitegeven. In 1971 begon men H-codes te gebruiken. Tot 1978 stond er in de code wanneer het verhaal bedacht was en wie de hoofdpersoon was, bijvoorbeeld H/DD/7418. Sinds 1979 zijn de codes als H 7934, dus met jaartal (79) en nummer. De codes van de verhalen van 2000 zijn bijvoorbeeld H 20123, en de verhalen van 2002 H 22248.

D-codes

De verhalen met deze codes zijn in Denemarken, door Gutenberghus of Egmont, uitgegeven. De oudste Deense verhalen hebben codes als D 35/1962, waaraan je kan zien dat dat verhaal bijvoorbeeld uit Anders And nummer 35 van 1962 komt. Later kreeg je codes als D 1547, en rond 1971 begonnen ze met D 2001. In 1988, toen ze bij D 10168 waren, begonnen ze het jaar waarin het verhaal bedacht is, te vermelden, bijvoorbeeld D 88020. Hieraan kun je dus zien dat dat het twintigste verhaal van 1988 is. In 2000 veranderden de codes in bijvoorbeeld D 2000-101 of D 2003-313.

W-codes

Deze codes worden gegeven aan verhalen van Western, de vroegere Amerikaanse uitgever. Achter ‘W’ (dat soms weggelaten wordt) staat de code voor blad waarin het verhaal stond (bijvoorbeeld ‘US’ voor Uncle $crooge of ‘WDC’ voor Walt Disney’s Comics and Stories) en het nummer van dat blad. Dus de codes worden bijvoorbeeld W WDC 123 of US 5.

AR-codes

De AR-codes horen bij de verhalen die zijn uitgegeven door Gladstone, de Amerikaanse uitgever van 1987 tot 1999. ‘AR’ staat voor ‘Another Rainbow’, het moederbedrijf van Gladstone. De codes zijn als AR 101 en AR 213.

S-codes

Deze codes zijn voor de Amerikaanse verhalen die voor de buitenlandse markt bedoeld waren (in de jaren ’60 en begin jaren ’70). In de jaren ’60 waren de codes bijvoorbeeld #6178, waaraan je kan zien dat het het 178ste verhaal van 1966 was. Vanaf 1970 kwam er een ‘S’ voor, dus bijvoorbeeld S#2106 (het 106de verhaal van 1972). Vanaf 1973 stonden de laatste twee cijfers van het jaar in de code, dus bijvoorbeeld S#73002 (het tweede verhaal van 1973)

Meer over verhaalcodes

Production and Story Codes, Bolderbast

Auteur: Sander Dijkhuis, 9 mei 2004.

Strips verzamelen

Woorden die je tegen kunt komen

Ruilprijs: De prijs die een tweedehands-stripwinkel zal geven voor een bepaalde strip. Je zal geen echt geld krijgen, maar als hij zegt dat je een ruilprijs van vijf euro krijgt voor een boek, kan je naar zijn winkel gaan en voor vijf euro strips uitzoeken.
Koopprijs: Dit is ongeveer hetzelfde als de ruilprijs; je krijgt alleen echt geld. Maar het komt tegenwoordig nauwelijks voor dat tweedehands-boekwinkels strips voor echt geld kopen. En meestal is de koopprijs twintig tot vijftig procent minder dan de ruilprijs. Je komt regelmatig bordjes met „Ik koop niets” tegen. Die betekenen dat de verkoper geen geld geeft voor wat hij krijgt.
Verzameling: Een verzameling van verschillende spullen — je bepaalt zelf waar je met je verzameling wilt ophouden. Sommige mensen verzamelen alleen strips van één tekenaar. Anderen verzamelen alleen één serie (zoals alleen het weekblad Donald Duck). Andere mensen proberen bijvoorbeeld alle Disney-strips uit één land te verzamelen. Je bepaald zelf je grenzen, en vaak wordt de grens bepaald door hoeveel geld je tot je beschikking hebt.
Dubbel: Een strip waarvan je twee of meer hebt. Sommige mensen noemen het ook dubbel als ze hetzelfde boek hebben, maar in twee verschillende drukken of edities — sommigen niet.
Drukken/uitvoeringen, uitvoeringen/drukken — of hoe was het?: Als een boek in een nieuwe druk verschijnt, is het precies hetzelfde boek dat nog een keer is gedrukt. Als het in een nieuwe uitvoering uitkomt, is een deel van de inhoud veranderd. Vaak zie je nieuwe uitvoeringen van pockets, en het is meestal de eerste uitvoering die het meeste waard is.

Waar koop je de strips dan?

Er zijn drie plaatsen waar je je strips kunt kopen:

Bij tweedehands-stripwinkels. Vaak nogal duur, omdat ze weten wat hun strips waard zijn. Op Stripwinkels in Nederland zie je vrijwel alle Nederlandse stripwinkels, met commentaar van klanten.
Op internet. Op grote veilingssites zoals eBay worden vele zeldzame strips verkocht. Op het McDuck.nl Forum staan ook enkele aanbiedingen. Je vindt ook strips op qoop.nl, Marktplaats.nl en Ricardo.nl. Kijk voor een compleet overzicht van veilingssites op veiling.pagina.nl. De prijzen hangen af van wat mensen op dat moment voor die strips willen geven en de prijzen schommelen vaak.
Bij particulieren. Je vindt vaak advertenties in kranten, waarin mensen hun oude spullen willen verkopen. Dan moet je ze bellen, hoor je of het nog niet verkocht is, rijdt je naar hun huis en haal je de strips op.

Hoe verkoop ik mijn strips?

Als je strips gaat verkopen, is de beste plaats zonder twijfel het internet. Maar kijk eerst naar de prijzen waarvoor strips op dat moment worden verkocht — als je ze niet goed vindt wacht je een half jaar, en zie je of ze zijn gestegen. De markt verandert snel!

Maar hoe weet ik de goede prijs?

Er zijn verschillende lijsten met prijzen van strips. De enige Nederlandse is die van Matla. Vaak hangt de prijs af van de conditie van een bepaalde strip — en natuurlijk wat de oplage was, of het de eerste druk is, en de vraag naar die strip.

De conditie van een strip wordt vaak uitgedrukt volgens een standaard (meestal de zogenaamde Overstreet Numerical Equivalency). Voorbeelden van termen zijn: